Dự thảo thông tư của Bộ Y tế về đơn thuốc và việc kê đơn thuốc hóa dược, sinh phẩm trong điều trị ngoại trú yêu cầu bác sĩ kê đơn thuốc phải tuân thủ các nguyên tắc về chẩn đoán và điều trị chính xác, nhằm đảm bảo hiệu quả điều trị.

Dự thảo thông tư này dự kiến thay thế thông tư 52 năm 2017 và các văn bản sửa đổi, bổ sung; đang được Bộ Y tế lấy ý kiến công khai của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước. Bên cạnh giữ nguyên một số quy định, dự thảo đề xuất sửa đổi một số nội dung.

Khi nào bác sĩ được kê đơn thuốc?

Theo dự thảo thông tư, bác sĩ chỉ được kê đơn thuốc sau khi có kết quả khám bệnh và chẩn đoán bệnh chính xác. Điều này nhằm đảm bảo thuốc được chỉ định đúng bệnh, đúng tình trạng của người bệnh, tránh tình trạng kê đơn thiếu căn cứ hoặc lạm dụng thuốc. Đặc biệt, việc kê đơn phải tuân thủ mục tiêu an toàn, hợp lý và hiệu quả, giúp người bệnh nhận được phương án điều trị tối ưu nhất.

Bên cạnh đó việc kê đơn cũng cần phải phù hợp với các tài liệu chuyên môn, chẳng hạn như hướng dẫn chẩn đoán và điều trị của Bộ Y tế, cơ sở khám bệnh hoặc dược thư quốc gia. 

Số lượng thuốc được kê đơn thực hiện theo Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị hoặc đủ sử dụng nhưng tối đa không quá 30 ngày, trừ trường hợp kê đơn thuốc gây nghiện; kê đơn thuốc gây nghiện để giảm đau cho người bệnh ung thư hoặc người bệnh AIDS; kê đơn thuốc hướng thần, thuốc tiền chất theo quy định.

Đối với người bệnh phải khám từ ba chuyên khoa trở lên trong ngày thì người đứng đầu cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc người được người đứng đầu cơ sở khám bệnh, chữa bệnh ủy quyền (trưởng khoa khám bệnh, trưởng khoa lâm sàng) hoặc người phụ trách chuyên môn của cơ sở khám, chữa bệnh sau khi xem xét kết quả khám bệnh của các chuyên khoa trực tiếp kê đơn hoặc phân công bác sĩ có chuyên khoa phù hợp để kê đơn.

Đặc biệt, không được kê vào đơn thuốc các thuốc, chất không nhằm mục đích phòng bệnh, chữa bệnh; các thuốc chưa được phép lưu hành hợp pháp tại Việt Nam; thực phẩm chức năng; mỹ phẩm.

Đơn thuốc được kê ra sao?

Việc kê đơn thuốc phải ghi đủ, rõ ràng và chính xác các mục in trong đơn thuốc hoặc trong sổ khám bệnh của người bệnh; ghi số định danh cá nhân hoặc số căn cước công dân của người bệnh (nếu có); ghi địa chỉ nơi người bệnh thường trú hoặc tạm trú.

Với trẻ dưới 72 tháng tuổi phải ghi số tháng tuổi, cân nặng, tên cha hoặc mẹ của trẻ hoặc người đưa trẻ đến khám bệnh, chữa bệnh. 

Ghi thời hạn đơn thuốc có giá trị mua, lĩnh thuốc bao gồm ngày tháng năm nhưng không được sớm hơn ngày kê đơn thuốc trừ thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần, thuốc tiền chất. Trường hợp không ghi thời hạn của đơn thuốc, phải gạch bỏ nội dung này.

Với thuốc có một hoạt chất: Theo tên chung quốc tế (INN, generic). Theo tên chung quốc tế + tên thương mại. Đối với thuốc có nhiều hoạt chất hoặc sinh phẩm y tế thì ghi theo tên thương mại.

Đơn thuốc cần ghi tên thuốc, nồng độ/hàm lượng, số lượng/thể tích, liều dùng gồm số lượng sử dụng mỗi lần và số lần sử dụng trong ngày, đường dùng, thời điểm dùng của mỗi loại thuốc, số ngày sử dụng thuốc. Nếu đơn thuốc có thuốc độc phải ghi thuốc độc trước khi ghi các thuốc khác.

Trong bối cảnh hiện nay, tình trạng kê đơn thuốc sai hoặc không phù hợp với tình trạng bệnh lý của người bệnh vẫn xảy ra tại nhiều cơ sở khám chữa bệnh. Việc đưa ra các quy định rõ ràng về nguyên tắc kê đơn thuốc sẽ giúp giảm thiểu tình trạng này, bảo vệ sức khỏe người bệnh, đồng thời giảm thiểu chi phí điều trị không cần thiết.

Khi nào cho phép bán thuốc kê đơn online?

Theo Phó chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Hoàng Mai, khi các điều kiện hoàn thiện, bảo đảm kiểm soát, quản lý tốt bán thuốc online, Chính phủ sẽ xem xét, trình sửa, cho phép bán thuốc kê đơn online.