Theo Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch, nếu xây dựng ga C9 như phương án hiện nay của Hà Nội là vi phạm điều 32 Luật di sản văn hóa - Ảnh: PHILIPPE LÊ

Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch vừa có văn bản gửi UBND TP Hà Nội vào ngày 3-10 về phương án thiết kế, thi công nhà ga C9 thuộc dự án xây dựng tuyết đường sắt đô thị số 2, TP Hà Nội.

Văn bản trả lời này là thực hiện chỉ đạo của Phó thủ tướng Vũ Đức Đam mới đây yêu cầu Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch có trả lời với TP Hà Nội liên quan đến phương án bố trí nhà ga C9.

Văn bản của Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch nêu rõ: Bộ đã nhiều lần có văn bản góp ý trong 10 năm, từ 2008-2018, trong đó tất cả văn bản đều thể hiện quan điểm xuyên suốt và không thay đổi của bộ là: yêu cầu UBND TP Hà Nội chỉ đạo các cơ quan liên quan nghiên cứu các phương án bố trí nhà ga, tịnh tiến thân ga về phía đông đường Đinh Tiên Hoàng, nằm ngoài khu vực bảo vệ 2 của di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn.

Và lần này, Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch vẫn tiếp tục bảo lưu quan điểm của mình.

Bộ cũng có những lý giải rõ ràng cho quan điểm của mình.

Một là, dẫn điều 32, Luật di sản văn hóa, Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch khẳng định phương án của Hà Nội hiện nay là thân ga C9 nằm trong vùng bảo vệ 2 của di tích, lại là công trình phục vụ giao thông, không phải "công trình bảo vệ và phát huy giá trị di tích", nên "nếu xây dựng công trình này là vi phạm điều 32 Luật di sản văn hóa".

Thứ hai, Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch nhấn mạnh, với phương án thiết kế thân mà Hà Nội lựa chọn thì thân ga cách Tháp Bút 36m, đường hầm dưới lòng đất chỉ cách chân Tháp Bút 1m; việc thi công ga bắt buộc phải di dời toàn bộ cây xanh trong khu vực này ở ven hồ, sẽ phải đào đất theo biện pháp đào hở sâu khoảng 20m và làm rào chắn, khi công trình hoàn thành mới trả lại mặt bằng di tích… gây ra nhiều nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến cảnh quan, môi trường văn hóa và sinh thái khu vực.

Việc thi công nhà ga còn có thể tạo rung chấn, ảnh hưởng tới Nghi môn, Tháp Bút của đền Ngọc Sơn và đền Bà Kiệu. Đặc biệt, Tháp Bút là biểu tượng đặc sắc riêng có về truyền thống hiếu học và văn hiến của thủ đô Hà Nội, đã đi vào tiềm thức của người dân; ảnh hưởng tới cảnh quan khu vực, với không gian mặt nước, cây xanh thân thuộc đã đi vào ký ức và tình yêu của người dân.

Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch cũng lo ngại nguy cơ việc xây ga ngầm cạnh hồ Gươm sẽ gây tắc nghẽn giao thông khi nơi đây trở thành điểm tiếp nhận lượng hành khách lớn.

Vì vậy, Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch tiếp tục đề nghị TP Hà Nội điều chỉnh hướng tuyến, vị trí nhà ga và các công trình phụ trợ để không gây ảnh hưởng bất lợi đối với các di tích, tuân thủ Luật di sản văn hóa.

Trong khi đó, trong báo cáo mới nhất mà TP Hà Nội gửi Thủ tướng Chính phủ mới đây thì Hà Nội vẫn khẳng định vị trí ga C9 không xâm phạm khu vực bảo vệ lõi và các yếu tố cấu thành lịch sử, danh lam thắng cảnh hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn.

Hà Nội còn cam kết với Thủ tướng đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các công trình thuộc di tích quốc gia, đặc biệt là hồ Hoàn Kiếm, khi thi công ga C9 tại khu vực hồ này.

Hà Nội cũng đề nghị Thủ tướng "có văn bản đề nghị Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên và nhi đồng của Quốc hội thống nhất với phương án thiết kế và phương án thi công ga C9 tại khu vực hồ Hoàn Kiếm".

Nếu xây ga C9, hãy biết giữ sự quyến rũ của hồ Gươm

TTO - Ga C9 có ảnh hưởng tới bảo tồn di tích lịch sử đặc biệt hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn hay không? Chuyên gia kinh tế Martin Rama - giám đốc dự án tại Trung tâm Phát triển đô thị bền vững - gửi đến Tuổi Trẻ một góc nhìn.