Người dân Philippines biểu tình gần đại sứ quán Mỹ ở Manila ngày 4-10, phản đối thỏa thuận quân sự hai nước và đòi quân đội Mỹ rút khỏi Philippines - Ảnh: AFP

Theo Reuters sáng nay (7-10), Bộ Quốc phòng Philippines vừa đưa ra phát ngôn cho biết có thể không cần đến sự trợ giúp của Mỹ như lâu nay, theo phát biểu ngày hôm qua của Tổng thống Duterte nếu Mỹ và EU tiếp tục chỉ trích cuộc chiến chống ma túy của Philippines.

Trong một diễn đàn với các nhà báo nước ngoài tại Manila sáng nay, Bộ trưởng Delfin Lorenzana khẳng định: "Tôi nghĩ chúng tôi có thể sống mà không cần trợ giúp. Quốc hội Philippines hiện đã chuẩn thuận cấp tiền cho chúng tôi mua vũ khí. Tôi nghĩ Quốc hội sẽ cho tiền thêm nếu chúng tôi không có được nguồn tiền từ nơi khác".

Ngày 6-10, Tổng thống Duterte cho biết nếu Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) không vui vì chiến dịch truy quét tội phạm và tội phạm ma túy của ông thì họ có thể rút bỏ những hỗ trợ với Philippines.

Phát ngôn mới nhất của bộ Quốc phòng Philippines cho thấy họ đã điều chỉnh thái độ. Vài ngày trước, các quan chức quân đội lẫn bộ trưởng Quốc phòng Philippines luôn tìm cách giảm nhẹ những phát ngôn "chống Mỹ" của Tổng thống Duterte với kiểu lý giải "Tổng thống cứ nói theo cách Tổng thống Mỹ, quân đội có cách hiểu và cách làm của mình".

Không ít lần các quan chức quân đội Philippines thường nhấn mạnh chưa thấy chỉ thị gì từ Phủ tổng thống ở Manila liên quan các thỏa thuận quân sự Philippines-Mỹ. Phía Mỹ vì thế cũng nhân điều này khẳng định quan hệ quân sự hai nước vẫn "vững như bàn thạch" vì đã có đến 70 năm gắn bó.

Trong động thái biểu thị sự đồng thuận mạnh mẽ quan điểm của tổng thống Duterte, hôm qua (6-10), Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay cũng cho rằng tổng thống Duterte "buộc phải tổ chức lại" chính sách ngoại giao Philippines và sẽ không tiếp tục đáp ứng các yêu cầu và lợi ích của Mỹ nữa.

Ngoại trưởng Philippines viết trên tài khoản Facebook của Bộ Ngoại giao Philippines như sau: "Việc thoát khỏi sự lệ thuộc xiềng xích của Philippines để giải quyết hiệu quả những nguy cơ cả trong lẫn ngoài nước khiến cho việc chấm dứt sự quỵ lụy của đất nước chúng ta trước các lợi ích của Mỹ trở thành nhu cầu bức thiết".

Ông cũng cho rằng cách hành xử "cây gậy và củ cà rốt" của Mỹ đối với Philippines đã thất bại.