Lý giải về quyết định này, ông Nguyễn Huy Bằng - Chánh thanh tra , ngày 6-4 cho biết: trước hết, Bộ GD-ĐT khẳng định sẽ nghiêm túc thực hiện theo quy định của pháp luật.

Theo quy định của Luật tố tụng hành chính, bộ có quyền đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét bản án đã có hiệu lực pháp luật theo thủ tục giám đốc thẩm.

Bản chất sự việc cũng như quá trình giải quyết vụ việc của Tòa án nhân dân (TAND) TP. Hà Nội và TAND cấp cao tại Hà Nội cho thấy, có đủ điều kiện để cơ quan có thẩm quyền kháng nghị xem xét lại bản án.

Vì vậy, bộ sẽ có đơn đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét bản án sơ thẩm theo thủ tục giám đốc thẩm để các quy định của pháp luật được thực thi, bảo vệ kỷ cương trong giáo dục, bảo vệ chủ trương của Đảng và Nhà nước về nâng cao chất lượng giáo dục và đạo đức nhà giáo.

Trong thông cáo báo chí ngày 5-4, bộ cũng thể hiện rõ quan điểm "rất lấy làm tiếc về quyết định của TAND cấp cao tại Hà Nội" về việc không chấp nhận việc kháng cáo quá hạn của Bộ GD-ĐT.

* "Lấy làm tiếc" là vì sao, thưa ông?

- Ông Nguyễn Huy Bằng: Vì tòa án đã không căn cứ bản chất thực của vấn đề là bộ đã nộp đơn kháng cáo đúng thời gian quy định, đã nộp tạm ứng án phí đúng thời hạn (thể hiện rõ tại biên lai do Cục Thi hành án dân sự TP Hà Nội cấp).

Suốt 5 năm qua, cựu Bộ trưởng Bộ GD-ĐT nghiêm túc tham gia tố tụng, thực hiện đầy đủ các yêu cầu của tòa, cử người đại diện và mời luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị kiện tại phiên tòa.

Trong quá trình tham gia tố tụng, TAND TP Hà Nội đã nhiều lần ra quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết vụ án mà không có căn cứ xác đáng, vi phạm quy định của Luật tố tụng hành chính.

Bộ đã nhiều lần có đơn kháng cáo đối với các quyết định của TAND TP. Hà Nội nhưng TAND cấp cao tại Hà Nội đều không chấp nhận.

Trong khi đó, khi bộ có sơ suất nhỏ (chưa kịp thời nộp biên lai thu tạm ứng án phí đúng hạn) thì tòa lại bác đơn kháng cáo.

Vô hình trung, TAND cấp cao tại Hà Nội đã bỏ qua cơ hội xem xét lại vụ việc vốn đã bị TAND TP Hà Nội làm không đúng cả về nội dung và thủ tục như đơn kháng cáo bộ đã nêu, làm giảm lòng tin của xã hội vào hoạt động của tòa án.

* Vì sao Bộ GD- ĐT lại quyết định theo đuổi đến cùng việc này khi TAND cấp cao đã đưa ra phán quyết bản án sơ thẩm chính thức có hiệu lực?

- Hội đồng xét xử sơ thẩm đã né tránh vấn đề cốt yếu của vụ án, đó là có hay không có hành vi sao chép luận án tiến sĩ của ông Mai Thanh Quế?

Từ đó, bản án sơ thẩm được ban hành với nhiều nội dung không thuyết phục, thiếu căn cứ pháp lý, gây mập mờ, lẫn lộn về nhiều vấn đề cơ bản.

Hồ sơ, tài liệu do Bộ GD-ĐT đã giao nộp cho tòa án cấp sơ thẩm, đã đảm bảo đầy đủ căn cứ để khẳng định ông Hoàng Xuân Quế đã sao chép luận án tiến sĩ của ông Mai Thanh Quế.

Sự thật chỉ có một, đó là ông Quế có sao chép luận án. Tất cả những lý do phía nguyên đơn nêu ra về trình tự, thủ tục trong quá trình xử lý vụ việc của Bộ GD-ĐT không thể làm sai khác đi bản chất vụ việc là ông Quế đã có hành vi vi phạm những quy định về đào tạo sau đại học.

Bản án sơ thẩm cũng không thể phủ nhận hành vi sao chép luận án của nguyên đơn.

* Như vậy, bộ vẫn khẳng định việc thu hồi bằng tiến sĩ của ông Quế là đúng?

- Việc Bộ trưởng Bộ GD-ĐT ban hành quyết định thu hồi bằng tiến sĩ của ông Quế là hoàn toàn đúng pháp luật. Hành vi sao chép này đã vi phạm quy định về đào tạo, nên phải chịu chế tài thu hồi văn bằng.

Từ trước đến nay, Bộ GD-ĐT không thay đổi quan điểm về việc này. Hành vi sao chép luận án tiến sĩ của ông Quế đã rõ ràng và có minh chứng đầy đủ.

Đây cũng không phải quyết định của cá nhân bộ trưởng, mà đây là quyết định thực hiện theo quy định của pháp luật, đúng thẩm quyền, đúng chức năng quản lý nhà nước về giáo dục, hoàn toàn vì sự nghiệp giáo dục đào tạo chung của đất nước của cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục mà cựu Bộ trưởng Bộ GD-ĐT (khi đó là Bộ trưởng Phạm Vũ Luận) là người đại diện cao nhất.

TTO - Sau khi bị TAND TP Hà Nội tuyên hủy quyết định thu hồi bằng tiến sĩ đối với ông Hoàng Xuân Quế, nguyên Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận đã làm đơn kháng cáo song không được chấp nhận.