Các đoàn đã đến trực tiếp các cơ sở giáo dục báo chí phản ánh để làm rõ các khoản thu, xử lý và kiến nghị xử lý nghiêm theo quy định.

Trao đổi với báo chí về kết quả kiểm tra này, ông Tống Duy Hiến - Phó Chánh Thanh tra Bộ GD-ĐT, Trưởng đoàn kiểm tra,  khẳng định có phát hiện những khoản thu không đúng quy định.

Theo kết quả làm việc của các đoàn thanh tra, ngoài khoản thu bắt buộc và thu hộ (học phí và bảo hiểm y tế), các trường trong diện đoàn kiểm tra đến làm việc còn thu các khoản thỏa thuận như tiền học hai buổi trên ngày, tiền chăm sóc bán trú, tiền cơ sở vật chất phục vụ bán trú; tiền đồng phục, tiền tiếng Anh với giáo viên nước ngoài, tiền kỹ năng sống, tiền sổ liên lạc điện tử, tiền bảo hiểm thân thể, tiền quỹ hội chữ thập đỏ, tiền quỹ khuyến học, tiền quỹ đoàn thanh niên, tiền quỹ lớp, tiền quỹ hội cha mẹ học sinh trường; Tiền dạy thêm học thêm, tiền sử dụng điều hòa, tiền vở viết, tiền vở bài tập thực hành, tiền sách giáo khoa, tiền sửa chữa trong trường, tiền quỹ đồng hành cùng bạn đến trường, tiền quỹ đội, báo đội, tiền đề và giấy kiểm tra; Tiền lao công, tiền tạp phí, tiền gửi xe, tiền ủng hộ cơ sở vật chất, tiền học ngoại khóa, tiền trải nghiệm theo chuyên đề, tiền mua máy chiếu, tiền lắp đặt điều hòa, tiền hỗ trợ bàn ghế…

Trong số các khoản thu thỏa thuận, có nhiều khoản thu các trường này tổ chức thực hiện không đúng về quy trình theo quy định tại Điều 5 Thông tư 29/2012/TT-BGDĐT ngày 10-9-2012 của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT quy định về tài trợ cho các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân. 

Cụ thể là trường đứng ra trực tiếp thu, quy định mức thu, thu bình quân, sai nguyên tắc về tự nguyện.

Nhiều khoản thu được Ban đại diện cha mẹ học sinh đứng ra thu nhưng cũng theo định mức bình quân trái với quy định tại Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT ngày 22-11-2011 của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT ban hành Điều lệ ban đại diện cha mẹ học sinh và Công văn số 6890/BGDĐT-KHTC ngày 18-10-2010 hướng dẫn quản lý, sử dụng các khoản đóng góp tự nguyện cho các cơ sở giáo dục và đào tạo.

Đặc biệt có địa phương Chủ tịch UBND xã phê duyệt mức thu và các khoản thu tự nguyện là không đúng quy định như Chủ tịch UBND xã Minh Tân huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng và Chủ tịch UBND phường Thạch Quý, thành phố Hà Tĩnh.

Ông Tống Duy Hiến cho biết sau khi có kết luận, Thanh tra Bộ GD-ĐT đã yêu cầu các nhà trường chấm dứt ngay khoản thu trái quy định, trả lại tiền cho phụ huynh, đồng thời ngừng các khoản thu tự nguyện nhưng chưa có sự đồng thuận của phụ huynh

Theo Thanh tra Bộ GD-ĐT, để giải quyết tận gốc vấn đề này, tới đây Bộ GD-ĐT sẽ xem xét sửa đổi Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT và các văn bản có liên quan đến thu chi đảm bảo thống nhất và phù hợp với thực tiễn thời gian qua.

Đồng thời, đề nghị chính quyền các địa phương bố trí đủ kinh phí chi khác cho cơ sở giáo dục, đảm bảo tối thiểu 20% theo Quyết định số 59/2010/QĐ-TTg ngày 30-9-2010 của Thủ tướng Chính phủ để đảm bảo nguồn chi cho các cơ sở, có như vậy, tình trạng lạm thu mới từng bước được giải quyết.

Một số trường đoàn Thanh tra Bộ GD-ĐT làm việc và kết luận có các khoản thu chưa đúng quy định là trường tiểu học Uy Nỗ, Đông Anh, Hà Nội; Trường tiểu học quận Ba Đình, Hà Nội; Trường THCS Minh Tân, Thủy Nguyên, Hải Phòng; Trường tiểu học Đặng Cương, An Dương, Hải Phòng…