Biếng ăn là hội chứng khá phổ biến ở trẻ nhỏ, theo ước tính ít nhất 25% trẻ phát triển bình thường có biểu hiện biếng ăn ở giai đoạn nhất định nào đó, đặc biệt trong giai đoạn tập ăn từ 6 tháng đến 3 tuổi.

Nếu phát hiện và điều trị trễ các trẻ biếng ăn do bệnh lý (như bệnh trào ngược dạ dày thực quản, dị ứng sữa, rối loạn chức năng nuốt...) sẽ làm tình trạng bệnh trầm trọng và trẻ suy dinh dưỡng nặng. Nhưng nếu trẻ chỉ biếng ăn do tâm lý mà không được tư vấn phù hợp cũng không giải quyết được vấn đề. Sau đây là những dấu hiệu gợi ý có thể biếng ăn ở trẻ là do tâm lý:

Biếng ăn có nguyên nhân khởi phát: nói một cách khác triệu chứng biếng ăn xảy ra đột ngột ở những trẻ trước đây vẫn ăn uống tốt, biếng ăn chỉ xuất hiện sau một thay đổi hay một biến cố. Những thay đổi bao gồm chuyển người chăm sóc, chuyển lịch ăn (tăng giảm bữa ăn, bú), chuyển môi trường (đi học), chuyển từ cách ăn này sang cách ăn khác (ví dụ chuyển từ bú mẹ sang bú bình), chuyển ăn lỏng sang đặc... Bên cạnh đó có thể do biến cố, ví dụ như có lần trẻ bị sặc, hay thức ăn quá nóng, hay qua một đợt trẻ bị đau họng đau miệng do bệnh đường hô hấp, mọc răng hay đau bụng do bệnh đường tiêu hóa... Ngược lại, đối với trẻ biếng ăn do bệnh lý thì thường không có mốc thời gian khởi phát đột ngột, mà các triệu chứng thường xảy ra rất sớm ngay khi mới bắt đầu cho bú hay cho ăn giặm.

Có triệu chứng dọa nôn ói: khi cha mẹ mang thức ăn thường ngày từ xa đến (bình sữa hay chén cháo, chén bột), trẻ thường có biểu hiện không thích bằng nhiều mức độ từ nhẹ như quay mặt đi, lấy tay che miệng, buồn nôn, nôn ói hay thậm chí khóc thét ngay cả khi chưa cho trẻ ăn muỗng thức ăn nào. Ngược lại, ở trẻ biếng ăn do bệnh lý, trẻ không có biểu hiện sợ thức ăn mà có khi thích ăn, nhưng ăn vào bị ói hay chỉ ăn vài muỗng rồi không chịu ăn tiếp.

Chỉ ăn đơn điệu một số món: trẻ chỉ chấp nhận ăn vài loại thức ăn (ví dụ chỉ chấp nhận ăn trứng mà không chịu ăn cá hoặc thịt, chỉ uống sữa mà không chịu ăn cháo hoặc ngược lại) hoặc chỉ chấp nhận một độ mịn nhất định của thức ăn.

Cách cho ăn của cha mẹ hay người chăm sóc chưa phù hợp: người lớn thường ép trẻ ăn, phớt lờ cảm giác no của trẻ: vẫn cho trẻ ăn hết chén cháo hoặc bình sữa đã pha dù trẻ từ chối ăn, kéo dài bữa ăn (trên 60 phút), sử dụng biện pháp gây nhiễu liên tục (xem tivi), cho ăn quá nhiều cữ lắt nhắt trong ngày. Ngoài ra biếng ăn cũng có thể do người lớn qua tìm hiểu tài liệu hoặc so sánh cân nặng và lượng ăn của con mình với con bạn bè hay hàng xóm, thấy con mình không nặng bằng, hay không ăn nhiều bằng con người ta nên tăng số lượng và cữ ăn, vô tình dẫn đến biếng ăn ở trẻ.

Nếu trẻ không thuộc nhóm nào trong các nhóm trên, tức là trẻ biếng ăn ngay từ lúc bắt đầu cho bú hay cho ăn giặm, hoặc trẻ nôn ói nhiều không có dấu hiệu báo trước, trẻ biếng ăn toàn bộ thức ăn chứ không chọn lọc một số loại... thì có nguy cơ biếng ăn do bệnh lý. Trường hợp này bắt buộc phải đưa trẻ đi khám và thực hiện các cận lâm sàng thích hợp để tìm và giải quyết nguyên nhân.

Đối với các bé nghi ngờ biếng ăn do tâm lý, cha mẹ nên xem xét điều chỉnh các yếu tố liên quan và tư vấn dinh dưỡng, tâm lý nếu cần.