Biến đổi khí hậu được xem là nguyên nhân khiến tần suất, cường độ và thời gian của các đợt nắng nóng diễn ra khắc nghiệt ở nhiều quốc gia - Ảnh: THE GUARDIAN

Trong 3 tháng qua, mưa bão gây ngập lụt nghiêm trọng tại Bangladesh, trong khi các đợt nắng nóng khắc nghiệt hoành hành tại nhiều khu vực ở Nam Á và châu Âu. Hạn hán kéo dài đang đe dọa đẩy hàng triệu người lâm vào nạn đói ở Đông Phi. 

Theo các nhà khoa học, phần lớn nguyên nhân dẫn tới các hiện tượng thời tiết này là do biến đổi khí hậu.

Ngày 28-6, một nhóm các nhà khoa học về khí hậu đã công bố nghiên cứu làm rõ vai trò của biến đổi khí hậu đối với từng hiện tượng thời tiết trong 20 năm qua. 

Nghiên cứu xác nhận những cảnh báo tác động của tình trạng ấm lên toàn cầu thay đổi thế giới, đồng thời nêu rõ những thông tin chưa nắm bắt được. 

Đối với mưa bão và nắng nóng cực đoan, các nhà nghiên cứu đã hiểu rõ hơn cường độ của các hiện tượng này đang thay đổi như thế nào do biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, các nhà khoa học chưa thực sự hiểu rõ về tác động của biến đổi khí hậu đối với cháy rừng và hạn hán.

Hiện tại nguy cơ xảy ra một đợt nắng nóng gay gắt cao gấp 3 lần và mức nhiệt độ đỉnh điểm cao hơn khoảng 1 độ C so với thời kỳ chưa ghi nhận tình trạng biến đổi khí hậu. 

Đợt nắng nóng trong tháng 4 vừa qua đã khiến nhiệt độ tại Ấn Độ và Pakistan lên tới hơn 50 độ C. Đợt nắng nóng trong tháng 6 này trải dài từ châu Âu đến Mỹ cho thấy tần suất các đợt nắng nóng đã tăng mạnh.

Trong khi đó tuần trước, Trung Quốc chứng kiến ngập lụt nghiêm trọng sau nhiều ngày mưa lớn. Bangladesh cũng trong tình cảnh tương tự. Nhìn chung, mưa bão gây ngập lụt nghiêm trọng đang diễn ra thường xuyên hơn và để lại hậu quả ngày càng lớn.

Đối với các nhà khoa học, việc xác định biến đổi khí hậu có ảnh hưởng như thế nào đến tình trạng hạn hán khó khăn hơn. 

Theo nghiên cứu trên, một số khu vực đang trải qua thời kỳ khô hạn kéo dài. Tình trạng nhiệt độ ấm lên ở miền tây nước Mỹ đang đẩy nhanh quá trình tan băng. 

Mặc dù chưa xác định được hạn hán ở Đông Phi có liên quan trực tiếp đến biến đổi khí hậu hay không, các nhà khoa học cho rằng tình trạng sụt giảm lượng mưa vào mùa xuân ở khu vực này có liên quan mật thiết đến hiện tượng các vùng biển ở Ấn Độ Dương ấm lên. Điều này khiến lượng mưa giảm nhanh khi qua Ấn Độ Dương trước khi vào khu vực khô nóng này.

Các đợt nắng nóng và khô hạn làm trầm trọng thêm nạn cháy rừng, đặc biệt là những vụ cháy rừng quy mô lớn.

Trên quy mô toàn cầu, tần suất xảy ra các cơn bão lớn không tăng, nhưng bão lốc trở nên thường xuyên hơn ở khu vực Thái Bình Dương và Bắc Đại Tây Dương.

Biến đổi khí hậu làm người dân toàn cầu thiếu ngủ mỗi đêm

Nghiên cứu chỉ ra rằng vào những đêm nhiệt độ cao quá 30 độ C, trung bình giấc ngủ của mọi người sẽ giảm đi 14 phút.