Một bức ảnh chân dung gia đình Rockefeller mùa hè 1920, từ trái sang: Laurance, Babs, John D III, Abby Aldrich Rockefeller holding David Senior, Winthrop, John D Rockefeller Junior, và Nelson

Câu nói "Không ai giàu ba họ" là khá phổ biến ở nhiều nền văn hóa. Nói nôm na thì câu này ngụ ý rằng khối tài sản của một gia đình, dù cho lớn cách mấy, cũng hiếm khi tồn tại đến đời chắt.

Thuế, chi tiêu, phân chia tài sản giữa những người con, rồi lại tiếp tục phân chia ở đời con cái của họ, và một điều không thể tránh khỏi là sẽ có thành viên bị hư hỏng do thấy gia đình mình giàu quá.

Tất cả những yếu tố đó gộp lại cuối cùng làm tiêu tán tài sản của người để lại.

Tuy nhiên, gia đình Rockefeller đã cho thấy tất cả những điều đó đều sai. Giờ đây, bước vào thế hệ thứ 7, với gần 170 người thừa kế, gia đình này vẫn duy trì được khối tài sản đồ sộ.

Theo Forbes, họ có 11 tỷ USD vào năm 2016, nghĩa là đã hơn 100 năm sau khi John D. Rockefeller trở thành tỷ phú đầu tiên của Mỹ sau khi thành lập công ty kinh doanh dầu có tên là Stardard Oil vào cuối thế kỷ 19.

Thậm chí, một điều càng khó xảy ra hơn là gia đình này vẫn rất gắn kết, không dính vào vụ scandal, hận thù, kiện tụng và bi kịch nào mà những gia tộc giàu có khác thường vướng phải.

Hiện tại, trên 250 thành viên trong gia đình này là hậu duệ trực tiếp của ông John D. Rockefeller và bà Laura Spelman Rockefeller.

Dĩ nhiên là số tiền mà ông bà Rockefeller để lại rất lớn, giúp con cháu họ vẫn giàu bền vững theo thời gian. Nhưng điều khác biệt giữa họ với các gia đình giàu có khác như Vanderbilt, Carnegie và Astor là họ vẫn đang cho đi hàng tỷ USD.

Ông David Rockefeller Jr. và bà Susan Rockefeller - Ảnh: GETTY

Tháng 5 năm nay, nhà đấu giá Christie’s sẽ đấu giá bộ sưu tập của David và Peggy Rockefeller, gồm các tác phẩm nghệ thuật và những tài sản có giá trị, được kỳ vọng sẽ mang về hơn 500 triệu USD và có thể là 1 tỷ USD.

Toàn bộ số tiền thu được sẽ dành tất cả cho từ thiện. Lúc sinh thời, David Rockefeller đã cho đi hơn 1 tỷ USD.

Bí quyết của gia đình Rockefeller là gì?

Trong một cuộc phỏng vấn hiếm hoi, David Rockefeller Jr., chủ tịch của công ty Rockefeller & Co., nói rằng gia đình mình đã phát triển được một hệ thống giá trị, truyền thống và các tổ chức, giúp họ gắn kết với nhau và giữ gìn tài sản.

Những điều đó rất có ích cho bất kỳ gia đình nào muốn nuôi cái bằng các giá trị tiền bạc tốt - ngay cả nếu họ không được giàu có.

Ông đã chỉ ra 4 "thành phần" chính.

Đầu tiên, họp mặt gia đình đều đặn.

"Toàn thể gia đình chúng tôi gặp nhau 2 lần/năm, thường thì có hơn 100 thành viên trong cùng một căn phòng để ăn trưa vào ngày Giáng sinh chẳng hạn. Chúng tôi có một diễn đàn gia đình. Khi bạn 21 tuổi, bạn được mời đến những buổi họp mặt đó", ông cho biết.

Tại các buổi họp mặt, cả gia đình nói về hướng đi, các dự án, thành viên mới và bất kỳ tin tức nào khác liên quan tới sự nghiệp hay cột mốc quan trọng. Quan trọng là mọi người đều cảm thấy mình là một phần của đại gia đình, cho dù họ là dâu hay rể.

Thứ hai, Rockefeller cho rằng duy trì lịch sử gia đình là một việc quan trọng.

Gia đình Rockefeller làm điều này một phần thông qua những nơi "lưu dấu kỷ niệm" của gia đình, nơi mà họ có thể tụ tập và kết nối với quá khứ.

"Đó là những nơi quen thuộc và đã được truyền qua nhiều thế hệ. Tôi có thể quay trở lại nơi mà ông cố tôi đã sống cách đây hơn 100 năm để thấy ông, cũng như con trai ông và những người cháu đã sống thế nào", ông nói.

Thứ ba, theo Rockefeller, không còn duy trì một doanh nghiệp gia đình cũng là điều quan trọng. Nhiều vụ tranh chấp trong những gia đình giàu có là bắt nguồn từ việc kinh doanh, chẳng hạn như ai sẽ quản lý nó, nên quản lý nó thế nào và ai sẽ được hưởng lợi.

Gia đình Rockefeller đã không có một doanh nghiệp gia đình kể từ năm 1911, khi Stardard Oil bị chính phủ Mỹ chia nhỏ thành các công ty đại chúng vì luật chống độc quyền mới ở thời đó.

Với biến cố đó, tài sản Rockefeller đã được thay đổi từ một công ty khổng lồ duy nhất thành nhiều công ty được niêm yết công khai.

Kết hợp với một loạt quỹ ủy thác hiệu quả, các cổ phiếu và cổ phần tài chính đó được dễ dàng chuyển giao cho các thế hệ tương lai và ít bị ảnh hưởng bởi những cuộc chiến tài chính hơn.

Và cuối cùng, chất keo mạnh nhất gắn kết gia đình Rockefeller với nhau là các giá trị gia đình, mà cụ thể là tinh thần mạnh thường quân. Những quỹ gia đình khác nhau của họ, gồm quỹ Rockefeller, quỹ Anh em Rockefeller, và quỹ David Rockefeller hiện có số tài sản được hiến tặng tổng cộng hơn 5 tỷ USD.

Các thành viên trong gia đình được khuyến khích tham gia vào các quỹ này và giúp chọn ra những trường hợp cần giúp đỡ.

Bằng cách làm cho việc cho đi trở thành "thương hiệu" của mình, gia đình Rockefeller đã duy trì được các giá trị cốt lõi của John Rockefeller Jr., người có câu nói đã được khắc vào trung tâm Rockefeller:

"Với mọi quyền lợi đều ngụ ý một trách nhiệm, mọi cơ hội đều ngụ ý một bổn phận, mọi tài sản đều ngụ ý một nhiệm vụ".

David Rockefeller Jr., vẫn còn nhớ là đã làm từ thiện bằng những đồng tiền tiêu vặt đầu tiên của mình lúc 10 tuổi.

Khi đó, ông thường được nhận tiền tiêu vặt vào chủ nhật, và dành một phần trong đó cho nhà thờ hoặc một trường hợp cần giúp đỡ khác - còn John Rockefeller Jr thì đã cho đi một phần trong tháng lương đầu tiên của mình.

"Nếu các giá trị đó không còn sống, thì những lời nói sẽ đã không có một tác động gì. Vì thế, tôi nghĩ rằng gia đình mình đã cố gắng hết sức để làm sống những giá trị đó. Cho đi nhiều thì sẽ nhận lại được nhiều thôi", David Rockefeller Jr. đúc kết.

TTO - Được theo đuổi những đam mê thời niên thiếu, Peter Diamandis đã lấy đó làm phương châm dạy con: giúp con tìm ra đam mê, nuôi dưỡng sự tò mò của con...