Chiếc máy bay vận tải hạng nặng C-130 của quân đội Mỹ số hiệu 532 do Nhà máy A41 thuộc Quân chủng Phòng không - Không quân bàn giao cho sân bay Tà Cơn năm 2012. Chiếc máy bay này tham chiến tại chiến trường Khe Sanh - Tà Cơn cách đây gần 60 năm.

Đi một vòng quanh máy bay C-130 rồi xong

Sân bay Tà Cơn - huyện Hướng Hóa - trở thành di tích quốc gia năm 1986, là điểm đến không thể thiếu trong tour du lịch thăm lại chiến trường xưa.

Máy bay được trưng bày ngoài trời, trên những tấm ri sắt sử dụng trong chiến tranh. 

Nhiều du khách nhận xét tham quan còn đơn điệu, tẻ nhạt, chỉ dừng lại ở ngắm nhìn, nghe giới thiệu, đi một vòng quanh máy bay, chụp ảnh lưu niệm rồi kết thúc. Không gian rộng lớn bên trong chiếc C-130 chưa được khai thác để du khách tiêu tốn thêm thời gian và chi phí.

Thời điểm đưa chiếc máy bay từ sân bay Tân Sơn Nhất về, tỉnh Quảng Trị kỳ vọng chiếc máy bay từng tham chiến sẽ trở thành điểm nhấn thu hút du khách. Đến nay, kỳ vọng này vẫn chưa thành hiện thực.

Ngoài máy bay C-130, tại đây còn nhiều máy bay quân sự Mỹ khác như trực thăng CH47, UH1, xe tăng. 

Theo ban quản lý, sân bay Tà Cơn đón 15.000 lượt khách/năm, khách quốc tế chiếm 50%. Dù là một điểm đến quan trọng nhưng thời gian du khách dành cho di tích không nhiều, chi phí chỉ dừng lại con số 50.000 đồng vé vào tham quan.

Mở rạp chiếu phim, bán cà phê bên trong chiếc C-130

Anh Trường Sinh - một người làm du lịch - nhận xét với lịch sử hào hùng trong chiến tranh, đây là địa điểm thích hợp để trải nghiệm lịch sử kết hợp sinh tồn, dã ngoại và team building.

"Chiếc máy bay C-130 để không rất phí. Chúng ta có thể khai thác không gian bên trong, trải nghiệm uống cà phê trên máy bay C-130 và nghe câu chuyện về lịch sử Khe Sanh. Đây là câu chuyện duy nhất, có thông điệp lịch sử, biến C-130 thành điểm nhấn để thu hút du khách", anh Trường Sinh trăn trở.

Chung quan điểm, ông Lê Đình Hào - trưởng phòng quản lý di sản văn hóa, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch - cho hay ngành từng khảo sát để cải tạo chiếc C-130 thành rạp chiếu phim.

Ông nhận xét di tích Tà Cơn đã phát huy được giá trị lịch sử, giáo dục truyền thống nhưng chưa phát huy giá trị kinh tế, thậm chí là yếu so với tiềm năng. Trung tâm Quản lý di tích và bảo tàng từng được giao phối hợp với một tổ chức phi chính phủ của Mỹ đề xuất ý tưởng khai thác C-130, nhưng vẫn chưa thành thực tế.

Tháng 9-2023, ông Harro Boekhold - chuyên gia tổ chức Programma Uitzending Managers (PUM)/Hà Lan, có 25 năm kinh nghiệm du lịch nông nghiệp - đã khảo sát và làm việc tại huyện Hướng Hóa trong hơn 10 ngày.

Ông Harro cho rằng Khe Sanh rất thú vị, hấp dẫn với du khách trong và ngoài nước. Tuy vậy, địa phương chưa có khái niệm làm du lịch thực sự, du khách phải có hoạt động trải nghiệm, được thấy, học hỏi. 

Ông Harro hướng dẫn nhiều hộ trồng cà phê cách thiết kế, vận hành và biến vườn cà phê thành một tour du lịch nông nghiệp.

"Điểm khác biệt ở Khe Sanh là chiến trường giữa Mỹ và Việt Nam. Sân bay Tà Cơn là điểm kết nối tạo sự khác biệt giữa lịch sử chiến tranh và hiện tại. Địa điểm này có thể trở thành điểm nhấn, phải là nơi kết thúc tour du lịch tìm hiểu về cà phê Khe Sanh", vị chuyên gia chia sẻ. 

Du khách thưởng thức cà phê tại sân bay Tà Cơn, nghe giới thiệu lịch sử và ngắm nhìn những vườn cà phê xanh tốt quanh di tích.

Với các giá trị về lịch sử và du lịch, ông Harro đề xuất câu khẩu hiệu "Tạo ra cà phê, không phải chiến tranh" cho du lịch Hướng Hóa.

Hai 'ngựa thồ' C-17 của Mỹ liên tiếp đến Hà Nội

Hai chiếc máy bay vận tải hạng nặng C-17 Globemaster III mang theo rất nhiều đồ dùng, hàng hóa phục vụ chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Mỹ Joe Biden và đoàn tùy tùng đã đáp sân bay quốc tế Nội Bài sáng 3-9.