Người Hồi giáo Shiite ở Bahrain biểu tình phản đối Saudi Arabia - Ảnh: Reuters

Theo AFP, chính quyền Bahrain ra lệnh cho các nhà ngoại giao của Iran phải rời thủ đô Manama trong vòng 48 giờ tới. Bahrain là quốc gia nơi người Hồi giáo Shiite chiếm đa số, nhưng lực lượng Sunni cầm quyền và có quan hệ thân cận với Saudi Arabia.

Khi cộng đồng người Shiite ở Bahrain biểu tình chống vương triều Sunni hồi năm 2011, chính quyền Saudi đã triển khai 1.000 quân đến nước này dập tắt cuộc biểu tình. Chính quyền Bahrain cáo buộc Iran đứng sau giật dây làn sóng chống đối của người Shiite tại nước này.

Cũng trong ngày 4-1, Bộ Ngoại giao Iran chỉ trích Saudi đổ dầu vào lửa căng thẳng ở Trung Đông sau khi hành quyết giáo sĩ Hồi giáo Shiite Nimr al-Nimr. CNN dẫn lời chuyên gia Trung Đông Fawaz Gerges thuộc Trường Kinh tế London cảnh báo cuộc đối đầu Saudi - Iran có thể vượt ra ngoài tầm kiểm soát.

Trên thực tế, hai nước đã đối đầu quân sự gián tiếp khi ủng hộ các thế lực đối lập trong các cuộc xung đột ở Syria, Iraq, Yemen, Bahrain và Libăng. “Tình hình đang cực kỳ căng thẳng giữa hai quốc gia hùng mạnh nhất ở vùng Vịnh. Mọi thứ có thể trở nên xấu đi đến mức cực kỳ nguy hiểm trong vòng vài tuần và vài tháng tới” - chuyên gia Gerges cảnh báo.

“Đây là hậu quả của cuộc chiến tranh lạnh giữa Saudi và Iran, một cuộc chiến giành quyền lực và ảnh hưởng tại Trung Đông” - chuyên gia Gerges nhấn mạnh. Tướng về hưu Mark Hertling, chuyên gia phân tích quân sự của CNN, cho rằng có khả năng cuộc chiến ngoại giao Saudi - Iran có thể leo thang trở thành đụng độ quân sự trực tiếp.

Giới phân tích cho rằng với tình trạng này sẽ rất khó để cộng đồng quốc tế tìm ra giải pháp tìm kiếm hòa bình ở Syria và Yemen. Tại Syria, chính quyền Saudi chống lưng cho các nhóm nổi dậy, còn Iran ủng hộ Tổng thống Bashar al-Assad. Ở Yemen, Iran tiếp vốn và vũ khí cho lực lượng nổi dậy Houthi trong khi Saudi mở liên minh Sunni không kích Houthi.

Mới đây Bộ Ngoại giao Mỹ đã lên tiếng kêu gọi Saudi và Iran kiềm chế, ngồi vào bàn đàm phán để hạ nhiệt căng thẳng. Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố sẵn sàng làm trung gian để giải quyết tranh chấp giữa Riyadh và Tehran.