Phiên họp các bộ trưởng ASEAN tại Manila, Philippines - Ảnh: ABS-CBN

“Các bộ trưởng tán thành dự thảo khung của COC để đưa ra phê chuẩn tại cuộc họp bộ trưởng ASEAN - Trung Quốc vào ngày 6-8”, Tân Hoa xã dẫn lời người quyền phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Philippines Robespierre Bolivar.

Dự thảo khung này là nội dung quan trọng được ASEAN và Trung Quốc bàn thảo, giúp hai bên tiến tới đàm phán về một bộ quy tắc ứng xử COC hiệu quả, theo ông Bolivar.

Hiện chưa rõ liệu dự thảo khung này có dẫn tới những quy tắc và hướng dẫn có tính ràng buộc hơn so với Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) hay không.

Tháng 5 năm nay, Trung Quốc và ASEAN được hiểu đã có những đồng thuận nhất định về COC, nhưng không đưa ra nhiều chi tiết cụ thể.

Năm 2002, ASEAN và Trung Quốc đã ký kết DOC trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN ở Phnom Penh (Campuchia). Nhưng DOC là một dạng văn bản không có tính ràng buộc, nên đến nay bị xem không giúp ích trong việc ngăn chặn căng thẳng và những hành động đơn phương tại các khu vực tranh chấp ở Biển Đông.

Chính vì vậy, việc có thể thống nhất một bộ quy tắc ứng xử rõ ràng, ràng buộc như COC mới là điểm mấu chốt để buộc các nước tuân thủ, hạn chế hành động không có lợi cho mối quan hệ hợp tác, tôn trọng trong khu vực.

Philippines hiện trong nhiệm kỳ chủ tịch luân phiên ASEAN, là nước chủ nhà của hội nghị các bộ trưởng tại Manina, khởi đầu hôm nay 5-8 và kết thúc ngày 8-8. Hàng loạt cuộc họp song song cũng sẽ diễn ra trong thời gian này, trong đó có diễn đàn khu vực ASEAN vào ngày 7-8.