Cảng hàng hóa ở Chennai, Ấn Độ. Ảnh: economictimes.indiatimes.com

Sau khi sửa đổi Luật Hải quan của Ấn Độ trong ngân sách liên bang tài khóa 2020-2021, Bộ Tài chính nước này đã ban hành một thông báo theo Quy định Hải quan (về quản lý quy tắc xuất xứ theo các hiệp định thương mại), năm 2020 (CAROTAR, 2020), yêu cầu bổ sung các tài liệu bên cạnh COO thông thường để có thể hưởng các lợi ích thuế quan trong khuôn khổ các thỏa thuận thương mại.

Chủ tịch Ủy ban thuế gián thu và hải quan trung ương Ấn Độ (CBIC) Vivek Johri nói: 'Chúng tôi tin rằng con đường FTA đang bị lạm dụng. Chúng tôi đã xem xét một số mặt hàng. Nhưng do những biện pháp can thiệp mà chúng tôi thực hiện, chúng tôi nhận thấy sự sụt giảm về nhập khẩu, chủ yếu là phần cứng điện tử'.

Động thái trên diễn ra trong bối cảnh ngành công nghiệp trong nước của Ấn Độ thường phàn nàn về việc sản phẩm của Trung Quốc vào nước này thông qua ASEAN, vi phạm các quy định về nguồn gốc xuất xứ vốn bắt buộc phải có hàm lượng giá trị gia tăng đáng kể từ đối tác thương mại xuất khẩu.

Một nghiên cứu về số liệu thương mại cho thấy kim ngạch nhập khẩu các mặt hàng như ăng ten điện thoại, điện thoại cho mạng không dây, tháp di động, tai nghe, hộp giải mã tín hiệu và máy quay kỹ thuật số đã giảm đáng kể vào năm 2021, trong đó kim ngạch ăng ten điện thoại giảm từ 1,37 tỷ USD năm 2019 xuống còn 576 triệu USD năm 2021, máy quay kỹ thuật số từ 162 triệu USD năm 2020 xuống 98 triệu USD năm 2021.

Theo ông George Paul, Giám đốc điều hành Hiệp hội các nhà sản xuất công nghệ thông tin Ấn Độ (MAIT), thách thức lớn mà ngành này phải đối mặt liên quan đến FTA với ASEAN, trong đó một số lượng lớn các mặt hàng điện tử được nhập khẩu thông qua ASEAN và có lý do chính đáng để tin rằng các sản phẩm được chuyển hướng nhập khẩu thông qua các quốc gia này để tận dụng lợi thế của FTA.

Hiện nay, kim ngạch nhập khẩu này đã giảm và điều đó đang mang lại lợi ích cho ngành công nghiệp của Ấn Độ.

Ông George Paul cho biết thêm, trước đây Ấn Độ chỉ dựa vào chứng nhận thường do phòng thương mại ở quốc gia đó hoặc cơ quan được chỉ định cấp, nên đã không thực sự làm chặt về vấn đề quốc gia xuất xứ để xác định liệu quy tắc về xuất xứ có được đáp ứng hay không.

Tuy nhiên, CAROTAR đã rất hữu ích trong việc khiến cho các nhà nhập khẩu nhận thấy rằng khi họ đang được hưởng lợi ích của FTA, họ phải thực sự đáp ứng quy tắc về nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm.

Quy định CAROTAR được thực hiện vào tháng 9/2020 để kiểm tra nghiêm ngặt quy tắc xuất xứ theo các FTA nhằm ngăn chặn việc lạm dụng những lợi ích từ thỏa thuận thương mại.

Trong trường hợp có nghi ngờ về xuất xứ được khai báo trong COO, nhân viên hải quan thuộc CAROTAR sẽ yêu cầu nhà nhập khẩu cung cấp các thông tin chi tiết liên quan về nguồn gốc xuất xứ trước khi tiến hành xác minh từ quốc gia đối tác.

Các đối tác thương mại tự do của Ấn Độ, như Nhật Bản, Hàn Quốc, Indonesia, Malaysia và Sri Lanka, đã nêu quan ngại tại Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) vào năm ngoái, cho rằng việc Ấn Độ yêu cầu bổ sung các tài liệu để xác định xuất xứ của hàng hóa nhập khẩu có thể làm tăng hàng rào phi thuế quan đối với thương mại.