Đĩa tôm rim trứng vịt muối cùng tô canh chua rau nhút nấu với tôm trông thật hấp dẫn - Ảnh: T.Tâm

Lâu lắm rồi đi chợ mới gặp mớ tôm càng xanh giơ râu, giơ càng nhảy tanh tách trong thau trông thật bắt mắt. Đây là loại tôm nước ngọt, đặc sản của vùng đồng bằng sông nước Cửu Long vì thịt ngọt, thơm ngon và giá trị dinh dưỡng cao.

Chợt nhớ những lúc còn ở dưới quê, khi con nước sông bắt đầu giựt, cậu tôi lại chuẩn bị đồ nghề để câu tôm. Chiếc xuồng ba lá đã trét lại dầu chay cẩn thận, một cái nóp, một cây vợt miểng (**), một cây đèn bánh ú trên có lồng chụp để tránh gió lùa, giờ chỉ cần ghim sẵn những miếng mồi dừa khô vô giềng câu (*) là đủ. 

Chiều đến, cơm nước xong cậu bơi xuồng ra sông khi con nước sắp sửa đứng. Một tay dùng dầm bơi nhẹ, một tay thả giềng câu xuống nước.

Tập tính của loài tôm là đi ăn vào ban đêm và sống nơi tầng đáy thủy vực nên muốn giềng câu không bị nước cuốn trôi phải dùng những cục gạch dằn nhợ câu xuống, trong khi hai đầu giềng câu được cắm chặt bởi hai cây sào dài.

Sau khi thả giềng xong, cho xuồng dừng lại và chờ. Khoảng nửa giờ sau giở giềng câu lên từ từ. Dây giềng phải được kéo thẳng không để chùng vì như thế tôm sẽ búng thoát thân. Sau đó nhanh tay dùng vợt xúc tôm lên xuồng, quan sát xem mồi hết thì thay mồi mới.

Cứ thế tuần tự xoay vòng trong đêm cho đến khi con nước chảy mạnh, mặt trời vừa ló dạng tôm không ăn mồi nữa là quay xuồng trở về. Tùy theo thủy triều trong tháng, một đêm có thể có 2 - 3 con nước, vì thế phải canh theo con nước mà thả giềng. Nếu trúng luồng, mỗi đêm có thể thu nhập được 5-10kg tôm.

Hồi đó tôm bắt về cậu tôi thường lựa những con lớn bán lấy tiền chi tiêu trong nhà, còn con nhỏ để ngoại làm món ăn. Tôm càng xanh tự nhiên làm món gì cũng ngon, khỏi phải chê như nướng chấm muối tiêu chanh, luộc nước dừa, kho tàu... Nhưng ấn tượng trong tôi vẫn là món tôm càng xanh rim trứng vịt muối.

Chế biến món này hơi tốn công một chút và phải nắm vững những bí quyết cơ bản mới có được món ăn vừa ngon vừa bổ, và phải chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu chính như tôm càng xanh, mấy trứng vịt muối, củ hành tây, mè (vừng) rang chín.

Tôm càng xanh còn tươi rửa sạch, dùng dao bén cắt một ít phần đầu, lột vỏ, xẻ dọc sóng lưng rút lấy chỉ đen ra bỏ. Dùng tay nặn phần gạch tôm cho vào chén tán đều. Còn đuôi thì chừa cho đẹp

Trứng vịt muối luộc chín vớt ra để nguội, chẻ đôi, lấy muỗng múc tất cả lòng đỏ, lòng trắng tán nhuyễn để ra chén. Củ hành tây lột vỏ rửa sạch, xắt múi cau để ra Đĩa. Kế đến bắc chảo lên bếp, phi tỏi cho thơm, cho tôm đã sơ chế vào xào khoảng 10 phút.

Dùng vá tách phần tôm chín ra xung quanh chảo, chừa một lỗ trống chính giữa chảo, đổ gạch tôm vào xào chín rồi trộn đều tôm vào phần gạch. Cho nửa trứng muối đã tán nhuyễn trộn đều vào tôm cho ngấm. tiếp tục cho nửa trứng muối còn lại trộn cho tôm ráo đều, thêm một ít bột nêm là đậm đà.

Cuối cùng cho hành tây xắt miếng vào trộn đều, nhắc xuống. Khi múc ra đĩa mới bỏ thêm một ít mè rang cho có mùi thơm đặc trưng. Món ăn này ăn nóng với tô canh chua rau nhút nấu tôm là “đúng bài”...