Jay-Z đón nhận danh hiệu đĩa bạch kim cho 4:44 - Ảnh: Roc Nation

Đĩa bạch kim là danh hiệu được Hiệp hội Công nghiệp Thu âm Mỹ RIAA công nhận dành cho những album bán được 1 triệu bản tại Mỹ.

Đây là một kỷ lục cực kỳ ấn tượng, giúp Jay-Z trở thành nghệ sĩ sở hữu album bán chạy thứ 6 trong năm chỉ trong vòng 5 ngày.

Con số này thậm chí còn gấp đôi kỷ lục album bán chạy nhất mà Damn! của Kendrick Lamar đạt được hồi tháng 4, với 603.000 bản được bán ra trong tuần đầu tiên.

Một điều đáng nói nữa, là 4:44 chỉ được phát hành ở dạng số trên dịch vụ nghe nhạc trực tuyến Tidal của Jay-Z, và cho khách hàng của hãng điện thoại Sprint của Mỹ.

Theo quy định mới từ năm ngoái của RIAA, một album nếu đạt 1.500 lượt nghe trực tuyến sẽ được quy ra là một lượt bán ra của album đó.

Tuy nhiên, cũng trong ngày 5-7, tạp chí Veriety lại đưa ra một thông tin gây khó hiểu là bức ảnh Jay-Z chụp lúc đón nhận danh hiệu đĩa bạch kim phát kèm thông cáo báo chí mà phía anh đưa ra đã được chụp trước khi album được phát hành.

Câu hỏi được đặt ra ở đây là làm thế nào RIAA biết chắc là album sẽ bán được 1 triệu bản khi mà nó còn chưa phát hành?

Hấp dẫn thật hay chiêu PR?

Mấu chốt sự việc nằm ở cổng phát hành Sprint, cũng là một cổ đông lớn của Tidal.

Theo đài BBC, Jay-Z đã ký một hợp đồng với Sprint và hãng này đã mua album 4:44 để tặng miễn phí cho khách hàng của mình.

Theo quy định của RIAA, giá bán sỉ của album chỉ cần ở mức 2USD là đã có thể đăng ký là một lượt bán ra, như vậy có khả năng Sprint đã chi 2 triệu USD để mua 1 triệu bản album 4:44.

Tuy nhiên, con số này thậm chí còn thấp hơn chi phí mà Sprint phải trả để phát quảng cáo trong thời điểm diễn ra giải Bóng bầu dục Super Bowl, có khi lên đến 3,8 triệu USD cho 30 giây phát sóng.

Theo BBC, những lượt download từ Sprint gần như chắc chắn là nguyên nhân giúp 4:44 đạt danh hiệu bạch kim.

Trong khi đó, nếu xét trên phương diện nghe trực tuyến, để đạt được mức 1 triệu album được bán ra, các bài hát trong album phải được nghe đến 1,5 tỷ lần, vì 1.500 lượt nghe mới tính là 1 lượt bán.

Trong khi đó, Tidal hiện có nhiều nhất là 3 triệu thành viên, như vậy mỗi thành viên sẽ phải nghe album này 500 lần để có thể đạt được con số đó.

Điều này là không thể xảy ra chỉ trong 5 ngày, theo phân tích của BBC.

4:44 được quảng bá trên một chiếc xe buýt ở New York - Ảnh: Getty Images

Cách làm đã rõ, vậy thì câu hỏi tiếp theo là vì sao.

“Lợi ích marketing cực lớn” là câu trả lời, BBC phân tích.

Nhiều chuyên gia âm nhạc tin rằng danh hiệu đĩa vàng và bạch kim có tác dụng khuếch trương danh tiếng, đánh vào tâm lý đám đông, và sẽ đưa đến doanh số bán đĩa thậm chí còn cao hơn.

Trước đây, RIAA cũng từng bị tố là đã không trung thực về việc trao danh hiệu.

Năm 1994, RIAA tuyên bố nhạc phim Lion King bán được 7 triệu bản, tuy nhiên, một đơn vị xếp hạng âm nhạc khác đã chỉ ra rằng con số thực chỉ là 4.9 triệu bản.

Mọi việc vỡ lẽ ra là RIAA tính luôn cả những album mà chỉ mới được phát hành ra cửa hàng chứ chưa được bán đi.

Tuy nhiên, dù danh hiệu đĩa bạch kim của 4:44 có vẻ mang màu sắc PR, thì một sự thật không thể phủ nhận sức hút của nó là 4:44 đã “được” download lậu gần 1 triệu lần trong tuần qua.

Trước 4:44, 12 album solo trước của Jay-Z đều đạt được danh hiệu đĩa bạch kim.