Từ nhiều năm trước, các nhà nghiên cứu đã có sự nghi ngờ về mối liên quan của thuốc trừ sâu, trừ cỏ với các bệnh ung thư nhưng không có nhiều bằng chứng thuyết phục và không nhiều người thực sự quan tâm - Ảnh: ISTOCK

Thuốc diệt cỏ dại làm tăng nguy cơ ung thư hạch và ung thư gan

Tháng 5-2019, tòa án tại thành phố Oakland, bang California (Mỹ) yêu cầu Công ty Monsanto bồi thường 2 tỉ USD cho vợ chồng ông bà Alva và Alberta Pilliod ở độ tuổi 70. Họ bị ung thư do sử dụng thuốc diệt cỏ Roundup chứa glyphosate của hãng này.

Và con số 13.400 vụ kiện nhắm vào Monsanto đang chờ xét xử ở Mỹ được truyền thông công bố sau đó thì người ta mới giật mình nhìn lại sự nghiêm trọng của thuốc diệt cỏ.

Nhiều nghiên cứu khoa học cũng đưa bằng chứng về các thuốc trừ sâu, trừ cỏ có chứa glyphosate, được sử dụng rộng rãi trên khắp thế giới có liên quan đến nguy cơ ung thư hạch, gan và tiềm ẩn nhiều nguy cơ làm suy yếu sức khỏe khác.

Cơ quan Bảo vệ môi trường Hoa Kỳ cho rằng việc sử dụng glyphosate đúng cách không gây rủi ro cho sức khỏe cộng đồng, nhưng hàng loạt vụ biểu tình của người dân khắp thế giới vẫn được tổ chức yêu cầu các công ty ngừng sử dụng glyphosate.

Ngày 10-4, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam cũng đã ra quyết định số 1186 loại thuốc bảo vệ thực vật chứa hoạt chất glyphosate khỏi danh mục được phép sử dụng.

Phômai làm từ sữa bò có thể làm tăng nguy cơ ung thư vú

Tháng 10, các thành viên từ Physicians Committee for Responsible Medicine (tổ chức phi lợi nhuận chuyên nghiên cứu vận động tăng cường sức khỏe thông qua dinh dưỡng từ thực vật và giảm tiêu thụ các sản phẩm động vật) yêu cầu Cục Quản lý dược và thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) thêm nhãn cảnh báo vào phômai làm từ sữa bò.

Bản kiến ​​nghị trích dẫn các nghiên cứu đưa bằng chứng về việc phômai giàu chất béo có liên quan đến nguy cơ tăng ung thư vú tới 53% và làm tăng tỉ lệ tử vong do ung thư nói chung.

Phômai được cho là một yếu tố nguy cơ cao vì các hormone được sử dụng để chăm sóc bò sữa thương mại.

Tuy vậy, nhiều nhà nghiên cứu cho rằng tác động sức khỏe của phômai mang tính tổng hợp và có nhiều mâu thuẫn. Trước đó, một phân tích tổng hợp năm 2017 của các viện dinh dưỡng thuộc Anh, Đan Mạch, Hà Lan cho thấy phômai không tăng thêm nguy cơ tử vong do bệnh tim và ung thư.

Cho đến nay, phát hiện này vẫn đang gây tranh cãi. Các nhà nghiên cứu cho rằng chúng ta không thể đổ lỗi sự suy giảm sức khỏe cho một loại thực phẩm cụ thể mà cần phải xem xét tổng chế độ ăn uống tổng hợp của một người.

Thuốc lá điện tử tăng nguy cơ ung thư

Vốn dĩ thuốc lá điện tử được coi là một sản phẩm thay thế mang tính an toàn sức khỏe đối với những ai thích hút thuốc. Nhưng điều tra của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh và Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ vào tháng 11 cho thấy có hơn 2.050 bệnh liên quan đến thuốc lá điện tử và ít nhất 39 người đã chết vì nó.

Hiện tại các nhà khoa học và chuyên gia y tế vẫn đang cố gắng tìm ra chính xác có phải vitamin E acetate trong thuốc lá điện tử là nguyên nhân chính làm cho thuốc lá điện tử trở nên nguy hiểm hay không. 

Tuy nhiên, dù nguyên nhân là gì thì thuốc lá điện tử cũng được cho là gây viêm ở phổi và miệng, cả hai đều có liên quan đến nguy cơ ung thư tăng cao.

Bằng chứng về sự liên quan của thịt đỏ và thịt chế biến với nhiều loại ung thư

Năm 2019 là năm mà các nhà khoa học và chuyên gia y tế đưa ra nhiều bằng chứng cho thấy các loại thịt chế biến (xúc xích, giămbông và thịt xông khói) có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư thận, ruột kết và ung thư dạ dày. 

Một trong nhiều nguyên nhân được nhắc đến là do nitrat được sử dụng để bảo quản các loại thực phẩm đó.

Thường xuyên ăn thịt chế biến có thể làm tăng đáng kể nguy cơ mắc một số bệnh ung thư - Ảnh: ISTOCK

Nghiên cứu đăng trên Tạp chí dịch tễ học quốc tế hồi tháng 4 cũng cho thấy những người ăn nhiều thịt đỏ có nguy cơ cao bị ung thư đại trực tràng. 

Viện ung thư quốc gia Hoa kỳ (National Cancer Institute) kết luận rằng bất kỳ loại thịt nào được nướng ở nhiệt độ cao hoặc trên ngọn lửa đều có thể gây ra phản ứng hóa học, khi chất béo của thịt kết hợp với khói và lửa sẽ hình thành các chất gây ung thư.

Tuy nhiên, vào tháng 9 năm nay, Tạp chí Y khoa Annals of Internal Medicine đưa nghiên cứu cho thấy rằng ăn thịt đỏ và thịt chế biến có thể không thực sự làm tăng nguy cơ ung thư, bệnh tim và các bệnh mãn tính khác.

Nhưng các chuyên gia y tế vẫn đề nghị người dân hạn chế hoặc loại bỏ xúc xích nướng khỏi thực đơn.

Một số cấy ghép vú có liên quan đến một dạng ung thư hiếm gặp

Ngày 16-8, hai phụ nữ đệ đơn kiện chống lại Allergan (Mỹ) - công ty chuyên thực hiện cấy ghép vú. Sau đó, nhiều vụ kiện tiếp tục diễn ra và các nghiên cứu khoa học mới cũng cho thấy các sản phẩm cấy ghép vú có liên quan với một dạng ung thư hiếm gặp được gọi là "u lympho tế bào lớn anaplastic" hay BIA-ALCL.

Các chuyên gia cho biết "u lympho tế bào lớn anaplastic" không phải là ung thư vú mà là một loại ung thư hạch, ảnh hưởng đến các tế bào bạch cầu. Nó phát triển một lớp sợi hình thành xung quanh mô cấy.

Các u này phát triển nhiều năm sau phẫu thuật và không hoàn toàn rõ ràng lý do tại sao BIA-ALCL phát triển. Các triệu chứng bao gồm đau đột ngột và sưng xuất hiện rất lâu sau khi bệnh nhân đã hồi phục hoàn toàn. Nếu không được loại bỏ sớm, người bệnh sẽ tử vong.

Uống trà nóng trên 60 độ C có thể làm tăng nguy cơ ung thư thực quản

Nghiên cứu y khoa gây bất ngờ nhất đến từ thức uống nhiều người yêu thích và được đánh gia cao về lợi ích sức khỏe: trà - Ảnh: MICHAEL KITTELL / GETTY

Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ đã xem xét dữ liệu từ hơn 50.000 người và phát hiện rằng uống hai cốc trà nóng ở nhiệt độ hơn 60 độ C có thể tăng 90% nguy cơ ung thư thực quản.

Vì Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ không nêu rõ nguyên nhân là do trà nóng chứa hóa chất độc hại nào hay chỉ do nhiệt độ nóng nên các chuyên gia y tế nghi ngờ nguy cơ này là do tổn thương nhiệt đối với thực quản, có thể xảy ra với bất kỳ thực phẩm hoặc đồ uống nóng nào.

Trà, đặc biệt là trà xanh, được đánh giá cao vì lợi ích sức khỏe, chứa đầy các hợp chất gọi là flavonoid hỗ trợ hoạt động của tim và có thể làm giảm viêm.

May mắn thay, giải pháp giảm nguy cơ này đơn giản là để nước trà nguội đi một chút là có thể uống được mà không cần phải loại bỏ nó.

Nhuộm tóc và duỗi tóc vĩnh cửu có thể dẫn đến ung thư vú

Nghiên cứu mới dựa trên hơn 46.000 phụ nữ của các nhà khoa học Mỹ công bố trên tạp chí International Journal of Cancer cho thấy những phụ nữ sử dụng thuốc nhuộm tóc vĩnh viễn có xu hướng mắc bệnh ung thư vú cao hơn khoảng 9% so với những phụ nữ khác.

Hóa chất nhuộm tóc vĩnh cửu sẽ thay đổi cấu tạo hóa học của sợi tóc, bằng cách dùng amin aromatic và phenol, phản ứng với hydrogen proxide và amoniac, hoặc MEA – monothanolamine.

Các nhà khoa học thì tin rằng tuy phần trăm nguy cơ ung thư nhỏ nhưng không có nghĩa là các sản phẩm này an toàn, bởi lẽ việc làm đẹp thường xuyên hiện nay rất phổ biến. Các loại hóa chất này cũng lưu hành ở mọi quốc gia trên thế giới. Hầu hết các sản phẩm được đưa ra thị trường hiện nay đều không được kiểm tra đầy đủ về độ an toàn và chúng cũng không được thử nghiệm về các hóa chất gây rối loạn nội tiết