Hình ảnh chụp tại một khu phố thương mại tại Tokyo tuần trước - Ảnh: Reuters

Theo New York Times, đây là một sự sụt giảm chưa có tiền lệ với một xã hội không bị tác động bởi chiến tranh hay các cuộc khủng hoảng chết người khác. Thực tế này phần nào lý giải cho những khó khăn kinh tế tồn tại dai dẳng của Nhật Bản thời gian qua.

Đây là lần đầu tiên kể từ năm 1920 khi Nhật Bản bắt đầu thu thập dữ liệu điều tra dân số cho thấy số liệu chính thức báo động mức giảm của dân số Nhật. Mặc dù trước đó, nhiều điều tra dân số quy mô nhỏ hơn đã cho thấy xu hướng giảm này.

Cụ thể, theo Bộ nội vụ và truyền thông Nhật Bản, tổng dân số nước Nhật vào năm 2015 là 127,1 triệu người. Giảm 947.000 người, tương đương 0,7%, so với thống kê năm 2010.

Tình trạng dân số giảm rõ ràng đã tạo ra những tác động lan tỏa đến mọi lĩnh vực, từ kinh tế cho tới chính trị của Nhật Bản.

Là một trong những nước có tỉ suất sinh thấp nhất thế giới và cũng là nước tiếp nhận rất ít người nhập cư, nước Nhật sẽ còn tiếp tục phải đối mặt tình trạng này trong nhiều năm tới, nếu không nói là nhiều thập kỷ tới.

Các chính sách khuyến khích phụ nữ sinh con của chính phủ Nhật tỏ ra không nhiều tác động, trong khi đó, rất ít người Nhật Bản ủng hộ chính sách mở cửa hơn với người nhập cư.

“Những số liệu này cho thấy việc giống như mất đi cả một tỉnh”, bộ trưởng Shigeru Ishiba đã nói như vậy tại một cuộc họp báo. Nhiều tỉnh trong số 47 tỉnh của Nhật có dân số chỉ gần một triệu.

Trước kết quả điều tra dân số mới, thủ tướng Shinzo Abe đã nhắc lại mục tiêu lâu dài của chính phủ là giữ cho mức tổng dân số Nhật Bản không giảm xuống dưới 100 triệu người.

Tuy nhiên các ước tính của chính phủ cũng như nhiều tổ chức quốc tế, trong đó có Liên hợp quốc, cho rằng mục tiêu này rất khó đạt được.

Theo ước tính mới nhất của Liên hợp quốc, tới cuối thế kỷ này, dân số Nhật Bản sẽ giảm xuống còn 83 triệu dân, giảm 40% so với mức đỉnh điểm.