Thượng nghị sĩ Chuck Schumer, một trong những người bảo trợ dự luật - Ảnh: AFP

Theo báo New York Times, 11 thượng nghị sĩ Dân chủ, trong đó có lãnh đạo Đảng Dân chủ Thượng viện Chuck Schumer, đã cùng bảo trợ và công bố dự luật "Nước Mỹ dẫn dắt" (America LEADS) ngày 17-9.

Nhấn mạnh đây là đạo luật đối đầu Trung Quốc "toàn diện nhất từ trước tới nay", các nghị sĩ Dân chủ khẳng định dự luật cần ít nhất 350 tỉ USD để "đồng bộ hóa và huy động tất cả các khía cạnh của sức mạnh quốc gia Mỹ".

“Trung Quốc đã thách thức nước Mỹ trên mọi khía cạnh quyền lực - chính trị, ngoại giao, quân sự, kinh tế, thậm chí cả văn hóa. Họ đưa ra một mô hình thay thế và gây lo ngại sâu sắc cho quản trị toàn cầu", nhóm nghị sĩ nhấn mạnh trong thông cáo đăng trên trang web của thượng nghị sĩ Sherrod Brown.

Dự luật gồm 4 trụ cột: (1) đầu tư vào khả năng cạnh tranh của Mỹ; (2) ủng hộ các liên minh và đối tác của Mỹ; (3) khôi phục và thúc đẩy chính sách đối ngoại lấy giá trị làm trung tâm; và (4) đảm bảo Trung Quốc phải trả giá cho các "chính sách cướp bóc" của mình.

Dự luật cũng kêu gọi Mỹ tái khẳng định cam kết an ninh mạnh mẽ ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, xác định Mỹ cần duy trì lực lượng quân sự tiền phương để đảm bảo rằng tất cả các quốc gia có thể thực hiện các quyền của mình trong vùng biển và không phận quốc tế.

Việc xác định tăng khả năng cạnh tranh của Mỹ là trụ cột đầu tiên cho thấy sức mạnh quốc gia đóng vai trò quan trọng trong kế hoạch đẩy lùi Trung Quốc và lấy lại vị thế dẫn dắt của Mỹ.

Nhóm nghị sĩ lập luận: "Chỉ khi có nền kinh tế sôi động trong nước, Mỹ mới có thể thực sự cạnh tranh Trung Quốc ở nước ngoài.

Đạo luật sẽ cung cấp các khoản đầu tư mới đáng kể để xây dựng lại nền kinh tế Mỹ và cung cấp cho công nhân, doanh nhân, nhà nghiên cứu và nhà sản xuất của Mỹ các kỹ năng cùng các hỗ trợ cần thiết để cạnh tranh với Trung Quốc và thành công trong thế kỷ 21".

Dự luật kêu gọi Mỹ tập trung vào các cam kết với đối tác và đồng minh xung quanh Trung Quốc. Trong ảnh: Tàu chiến Mỹ, Úc, Hàn Quốc và Nhật Bản cùng di chuyển theo đội hình trong tập trận Pacific Vanguard 2020 - Ảnh: US NAVY

Mặc dù chia rẽ vì vấn đề đảng phái, phe Dân chủ và Cộng hòa tại Quốc hội Mỹ thường đồng lòng thể hiện sự cứng rắn với Trung Quốc.

Mối quan hệ với Trung Quốc cũng trở thành một vấn đề lớn trong bầu cử tổng thống Mỹ. Đương kim Tổng thống Donald Trump và các thành viên Đảng Cộng hòa của ông đã tìm cách mô tả Đảng Dân chủ là mềm yếu trước Trung Quốc. 

Việc dự luật LEADS được đệ trình vào thời điểm này là câu trả lời của phe Dân chủ.

Thượng nghị sĩ Bob Menendez, một trong những người bảo trợ dự luật, chỉ trích việc chính quyền Trump rút khỏi các thể chế quốc tế đã tạo cơ hội cho Trung Quốc chiếm giữ. 

Mặc dù vậy, ông mong muốn được làm việc với các thành viên Cộng hòa "để tạo ra một cách tiếp cận mạnh mẽ, thống nhất và lưỡng đảng" trong việc đối phó Trung Quốc.

Hãng tin Reuters bình luận triển vọng thông qua dự luật này hiện không rõ ràng vì Đảng Cộng hòa của ông Trump vẫn đang kiểm soát Thượng viện.

Tuy nhiên, thượng nghị sĩ Jim Risch, một thành viên của Đảng Cộng hòa, cho biết ông hi vọng ý tưởng của Đảng Dân chủ có thể được kết hợp với các đề xuất của Đảng Cộng hòa để tạo ra một kế hoạch đối phó lưỡng đảng. Ông Risch hiện là chủ tịch Ủy ban đối ngoại Thượng viện.

"Đây là vấn đề của cả nước Mỹ, không phải là vấn đề đảng phái", ông Risch nói trong một phiên điều trần ngày 17-9 về ảnh hưởng toàn cầu của Trung Quốc.

Quốc hội Mỹ cứng rắn chưa từng có với Trung Quốc: Trình gần 370 dự luật

TTO - Báo cáo mới công bố của CSIS cho thấy chưa đầy hai năm, các nghị sĩ Mỹ đã trình gần 370 dự luật liên quan Trung Quốc, biến quốc hội khóa 116 thành quốc hội cứng rắn với Trung Quốc nhất từ trước tới nay.